Chùa Phổ Quang (Long Biên, Hà Nội)

Chùa Phổ Quang, hay còn gọi là chùa Tình Quang, Là một di tích lịch sử văn hóa thời Trần xuất hiện cách đây 800 năm, do Tam Tổ Trúc Lâm Yên Tử kiến tạo và thành lập, và trở thành chốn đại danh lam thắng cảnh của giang sơn dưới thời vua Lê Thái Tông.
chùa Phổ Quang Giang Biên

Chùa Phổ Quang cách trung tâm Hà Nội khoảng 15km về phía Bắc, nên bạn sẽ có dịp lướt qua vùng đồng bằng Đông Bắc tuyệt đẹp, đặc biệt là con đường đê ven sông Đuống thơ mộng.
Địa chỉ: Làng Tình Quang, phường Giang Biên, quận Long Biên, thành phố Hà Nội
Chùa Phổ Quang Long Biên

Lược sử
Chùa Phổ Quang xây dựng từ đời Hương Vân Đại Đầu Đà Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử và đã được Đệ Tam Tổ Huyền Quang trụ trì – khi Ngài làm quan mảnh đất Quanh Vùng hiện giờ chùa Cát Linh do Ngài thành lập & kiến tạo chùa Phổ Quang.
Cho đến đời vua Lê Thái Tông năm Canh Thân 1440, chùa được phát triển biến thành một chốn đại danh lam thắng cảnh của giang sơn. Như trong bài minh chung Phổ Quang tự đúc cách đây 300 năm có khắc ghi rõ: “Phổ Quang Tự tích Trần Triều Tam Tổ Trúc Lâm phái Lưu Thử, Hồng Lê Triều Thái Tông Tăng tự thạch chỉ trấn quốc trung nhất đại danh lam dã”, nghĩa là “Chùa Phổ Quang là di tích lịch sử Triều Trần do Tam Tổ phái Trúc Lâm để lại. Đến Triều đình Hồng Lê đời vua Thái Tông đã chỉ dụ tu bổ tôn tạo đó là đại danh lam chung của đất nước”.
Tuy nhiên do có nhiều biến động của lịch sử, chùa bị xuống cấp và được trùng tu nhiều lần trong thế kỉ XII.

Kiến trúc
Tương tự như nhiều ngôi chùa ở làng quê Bắc bộ, chùa Phổ Quang có khu vực đình để thờ thành hoàng làng, và thờ Phật. Trải qua nhiều biến động của lịch sử và nhiều lần trùng tu, chùa Phổ Quang ngày nay không còn mang hình dáng cũ ban đầu, tuy nhiên, vẫn còn hệ thống tượng tròn ở hiên chùa rất có giá trị nghệ thuật.
Qua nhiều lần trùng tu, dáng vẻ cũ của chùa Phổ Quang không còn nữa. Mặc dù vậy chùa Phổ Quang vẫn mang dáng vẻ cổ kính, trang nghiêm của ngôi chùa cổ, thu hút đông đảo tín đồ Phật giáo, du khách tới ghé thăm.

Hiện tại, các kiến trúc của ngôi chùa bao gồm: Tam quan, chùa chính, 5 gian Nhà mẫu, 05 gian nhà khác. Tất cả công trình chùa Phổ Quang được quy hoạch trên khu đất rộng đến gần 5.000m2. phía bên trong khuôn viên ngôi chùa có rất đông cây rợp mát, tạo nên khoảng không thoáng mát, tĩnh mịch.
Chùa chính mang kết cấu theo kiểu chữ Đinh gồm: 5 gian Tiền đường, 3 gian Thượng điện. Toàn bộ đều được lợp bằng mái ngói ta. Bộ khung được làm theo kiểu “chồng rường, giá chiêng” Các chi tiết được chạm khắc với những đề tài quen thuộc, truyền thống của Việt Nam như: đầu Rồng mặt Hồ phù, lát lật, văn hình học, văn mây, ….
Tuy nhìn bên có vẻ đơn giản hơn so với những di tích khác, nhưng chùa Phổ Quang có những nét chạm vẫn khỏe khoắn, phóng khoáng và ấn chứa những giá trị của nghệ thuật chạm khắc truyền thống lịch sử.

Di vật
Cho đến hiện nay, chùa Phổ Quang còn lưu giữ một số pho tượng Phật quý giá, vừa thêm vẻ trang nghiêm của ngôi chùa, vừa mang giá trị nghệ thuật lớn:
Tượng A Nan, Ca Diếp: này là một trong các tượng đẹp nhất ở chùa. cục bộ thân tường chỉ cao đến 1m, khuôn mặt trái xoan, miệng nhỏ, sống mũi thẳng, tai dày, cổ hơi mập. Tay tượng A Nan được tạc trong tư thế “liên hoa”, còn tượng Ca Diếp là kết ấn “mật phùng”.
Tượng Tam Thế: đại diện cho 3000 vị Phật ở ba thời: quá khứ, hiện tại và vị lai. Bức tượng mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XIX.
Tượng A Di Đà: Bức tượng được tác dạng lùn, cao khoảng 1m20. Điểm nổi biệt của bức tượng này là phần đài sen được gia công gồm 03 lớp cánh, đầy các cánh sen đều rất nhọn Tượng mang nhiều tướng quý với nhục kháo có tướng “Vô kiến đỉnh” nổi đầu trên hộp sọ.

Ngoài các pho tượng tiêu biểu trên, tại chùa vẫn còn rất nhiều bức tượng khác như: tượng Khuyến Thiện, Trừng Ác, tượng Đức Ông, Đức Thánh Hiền, tượng Mẫu, tượng Tổ,…
Các hoạt động Phật giáo
Ngày nay, chùa Phổ Quang là điểm đến được rất nhiều Phật tử lui tới chiêm bái lễ chùa. Bởi nơi đây hàng năm thường tổ chức triển khai rất nhiều những hoạt động Phật giáo lớn như:
Lễ Thượng Nguyên vào ngày 15 tháng 01 âm lịch
Lễ Phật Đản vào ngày 15 tháng 04 âm lịch
Lễ Vu Lan vào ngày 15 tháng 07 âm lịch
Vía Đạt Ma sư tổ vào ngày 05 tháng 10 âm lịch
Lễ Hạ Nguyên vào ngày 15 tháng 10 âm lịch
Bên cạnh đó, những ngày rằm, mùng Một âm hàng tháng, chùa đều đón một lượng khách lớn đến chiêm bái lễ chùa.
Ngoài ra nhà Chùa cũng thường xuyên mở các lớp học Đạo Đức, Học Võ cho các cháu học sinh, tổ chức nấu cơm chay, nếu cháo cho con nhang đệ tử.

Một số điều lưu ý khi đến chùa Phổ Quang: Để có chuyến tham quan chùa Phổ Quang suôn sẻ, thuận lợi, bạn đừng bỏ qua những lưu ý sau đây nhé:
Khi đến chùa, bạn nên để ý giữ âm thầm lặng lẽ để tránh làm ảnh hưởng đến những người phủ quanh.
Chùa Phổ Quang là một địa chỉ trang nghiêm. vậy nên bạn nên để ý mặc các bộ quần áo kín đáo, lịch sự.
Một điều nữa, bạn nhớ giữ gìn vệ sinh chung tại chùa.
Không để trẻ em chạy loạn nghịch ngợm ngồi hoặc bên trong Phật đường.
Không tùy tiện khạc nhổ… quanh nơi đặt Phật điện, tam bảo.
Không tự ý cần sử dụng hoặc lấy những đồ đạc và vật dụng và đồ vật bất kỳ của chùa về nhà làm của riêng.
Vào Phật đường, tam bảo đừng nên đi giày dép, nhai trầu, hút thuốc.
Nên tắt Smartphone hoặc để rung trước khi vào chùa, đặc điểm là chuẩn bị thắp nhang, thờ cúng.
Không bẻ cành hái hoa.
Không cắm hương bừa bãi vào bồn hoa, chậu cảnh.