Thăng Long tứ trấn: Bốn ngôi đền thiêng ở hoàng thành Thăng Long

Thủ đô Hà Nội có nhiều danh lam thắng cảnh cổ kính, lãng mạn như Hồ Tây, hồ Hoàn Kiếm, Văn Miếu - Quốc Tử Giám… Nhưng Hà Nội cũng có những di tích văn hóa, lịch sử nổi tiếng khiến người ta phải kính trọng và tri ân. Đó là “tứ trấn Thăng Long” - bốn ngôi đền thiêng thờ 4 vị thần trấn giữ những vị trí huyết mạch trên mảnh đất Thăng Long ngàn năm văn hiến để che chở, bảo vệ cho cho kinh thành Thăng Long, ngày nay là Thủ đô Hà Nội luôn được bình yên.


Thăng Long tứ trấn
Bốn ngôi đền thiêng này thờ 4 vị thần trấn giữ những vị trí tâm linh quan trọng để che chở, bảo vệ cho kinh thành Thăng Long.

Bản đồ Thăng Long tứ trấn
Thăng Long tứ trấn là khái niệm xuất hiện trong dân gian để chỉ về bốn ngôi đền thiêng trấn giữ các hướng Đông Tây Nam Bắc của thành Thăng Long đó là:
Đông trấn: đền Bạch Mã (phố Hàng Buồm) thờ thần Long Đỗ - thành hoàng Hà Nội. Đền được xây dựng từ thế kỷ 9
Tây Trấn: đền Voi Phục (đúng ra là đền Thủ Lệ), (hiện nằm trong Công viên Thủ Lệ) thờ Linh Lang - một hoàng tử thời nhà Lý. Đền được xây dựng từ thế kỷ 11
Nam trấn: đền Kim Liên, trước đây thuộc phường Kim Hoa, sau thuộc phường Đông Tác, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức (nay là phường Phương Liên, Đống Đa, Hà Nội), thờ Cao Sơn Đại Vương. Đền được xây dựng từ thế kỷ 17
Bắc trấn: đền Quán Thánh (đúng ra là đền Trấn Vũ), (cuối đường Thanh Niên), thờ Huyền Thiên Trấn Vũ. Đền được xây dựng từ thế kỷ 10

>>> Xem thêm Tour thăm quan Thăng Long Tứ Trấn 1 ngày xem tại đây
Trấn Đông: Là đền Bạch Mã (thuộc phố Hàng Buồm ngày nay) thờ thần Long Đỗ, ngôi đền này được xây từ thế kỷ thứ 9.
Đền Bạch Mã xưa kia thuộc phường Hà Khẩu, tổng Hữu Túc, huyện Thọ Xương, phủ Hoài Đức – nơi cửa sông Tô Lịch. Đền được xây dựng vào năm 866 thờ Thần Long Đỗ, vị Thần đã phá phép thuật trấn yểm phong thủy nước nam của Cao Biền (Xem bài: Chuyện thiền sư Việt phá giải thuật phong thủy của Cao Biền).
Đến năm 1010, vua Lê Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về thành Đại La, rồi đổi tên Đại La thành Thăng Long. Khi xây dựng lại thành Thăng Long thì thành cứ xây rồi lại lở. Vua liền vào đền cầu khấn, chợt thấy ngựa trắng từ trong đền đi ra, đi quanh một vòng, đi đến đâu đều để lại dấu chân, xong ngựa trắng trở vào đền thì biến mất.
Vua liền cho đắp thành theo dấu chân mà ngựa trắng để lại thì dựng được thành. Vua liền cho thờ làm thành hoàng Thăng Long, phong thần Long Đỗ làm “Quốc đô Định bang Thành Hoàng Đại Vương” và cho gọi ngôi đền là “bạch mã linh từ” tức đền thiêng ngựa trắng.

Nằm ngay giữa phố Hàng Buồm, giữa những lô xô mái ngói rêu phong phố cổ, đền Bạch Mã trở thành một điểm nhấn bức tranh phố cổ Hà Nội. 
Trấn Nam: Là đền Kim Liên (nay ở phường Phương Liên, Đống Đa, Hà Nội) thờ Cao Sơn Đại Vương. Đền được xây dựng từ thế kỷ 17. 
Cao Sơn Đại Vương – một trong những người con của Lạc Long Quân và Âu Cơ. Theo truyện xưa kể lại Cao Sơn Đại Vương theo mẹ lên non, sau trợ giúp Sơn Tinh đánh bại Thủy Tinh.
Theo thư tịch cũ để lại thì đền Kim Liên được xây dựng từ thời vua Lý Thái Tổ nhằm để bảo vệ phía Nam kinh thành Thăng Long.
Đến năm 1509, vua Lê Tương Dực đã cho xây dựng lại đền Kim Liên. Sau này, dân làng đã lập thêm cổng Tam Quan ở phía trước cổng đền và bổ sung các nếp nhà mới, tạo thành một ngôi đình làng, gọi là đình Kim Liên. Đền Kim Liên được xây dựng trên gò cao, từ dưới sân bước lên phải qua 9 bậc gạch.

Đền Kim Liên là ngôi đền linh thiêng trấn giữ ở phía Nam, nơi thờ thần Cao Sơn Đại Vương

Trấn Tây: Là đền Voi Phục (hiện nay nằm trong công viên Thủ Lệ) thờ Linh Lang – một hoàng tử thời nhà Lý, đền được xây dựng từ thế kỷ 11.
Theo truyền thyết thì vua Lý Thái Tông cùng một vị Vương Phi sinh được hoàng tử Linh Lang. Khi đất nước có ngoại xâm, Linh Lang bỗng vươn mình thành một tráng sỹ, xin Vua cha cấp cho 5.000 quân cùng voi chiến xông trận diệt giặc, mang dáng dấp của Phù Đổng Thiên Vương khi xưa.
Sau khi thắng trận khải hoàn trở về, Linh Lang đột nhiên lâm bệnh nặng. Phụ Hoàng đến thăm, Linh Lang tiết lộ rằng mình không phải phàm nhân bình thường, rồi qua đời. Nhà Vua thương tiếc phong là “Thượng đẳng thần” – Linh Lang Đại Vương.
Năm 1065, vua Lý Thánh Tông cho lập đền Linh Lang hay còn có tên khác là đền Voi Phục.

Đền Voi Phục tọa lạc trên phố Kim Mã, cạnh công viên Thủ Lệ (phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, Hà Nội), là một trong “tứ trấn” – trấn Tây của Thăng Long xưa.

Hình ảnh voi phục trước cổng đền
Trấn Bắc: Là đền Quán Thánh (hiện nay nằm ở cuối đường thanh niên) thờ Huyền Thiên Trấn Vũ, đền được xây dựng từ thế kỷ thứ 10.
Theo truyền thuyết từ xưa Huyền Thiên Trấn Vũ là Thần cai quản phương Bắc giúp dân trừ tà diệt yêu, trừ rùa thành tinh vào thời vua Hùng Vương thứ 14, trừ cáo chín đuôi ở Tây Hồ, giúp vua An Dương Vương trừ Bạch Kê Tinh để xây thành Cổ Loa, diệt Hồ Ly Tinh trên sông Hồng vào thời vua Lý Thánh Tông.

Đền Quán Thánh được xem là ngôi Đền trấn giữ mặt Bắc thành Thăng Long
Một góc chính điện đền Quán Thánh

Một góc chính điện đền Quán Thánh

Đền được xây dựng vào năm 1160 dưới triều nhà Lý. Đây là nơi được xem là linh thiêng đến nỗi các đời vua Lê thường đến đây làm lễ cầu mưa mỗi khi hạn hán xảy ra.
Năm 1823, vua Minh Mạng lên ngôi đổi tên đền là Trấn Vũ Quán. Sang thời vua Thiệu Trị năm 1842, thì đền đổi tên là Quán Thánh như bây giờ.
Trong đền có pho tượng Trấn Vũ đúc năm 1677 bằng đồng đen cao 3,96m, nặng khoảng 4 tấn. Cùng được đúc với tượng là quả chuông cao tới gần 1,5m, hiện treo ở gác Tam quan.
Thăng Long tứ trấn có lịch sử lâu đời và gắn liền với văn hóa người Việt từ ngàn xưa, khiến nó trở thành biểu tượng bất hủ.
“Tứ trấn Hà Nội” không chỉ là những di tích lịch sử ghi dấu lại một thời kì lịch sử oai hùng của cả dân tộc mà dường như nơi đây đã trở thành biểu tượng không thể thiếu cho sức sống của Hà Nội, cho đời sống văn hóa và tâm linh người Việt. Có thể nói, trải qua hàng ngàn năm lịch sử nhưng giá trị của “Tứ trấn” vẫn còn vẹn nguyên. Tuy mỗi đền thờ một vị thần khác nhau, mang những nét kiến trúc độc đáo, riêng biệt nhưng bốn ngôi đền đều đã trở thành một phần không thể thiếu của nét văn hóa đất Hà Thành, “Tứ trấn” vẫn ngày đêm trấn giữ để bảo vệ cho kinh thành Thăng Long xưa và Thủ đô Hà Nội ngày nay ngày càng yên bình, phồn vinh.
Tour City Hà Nội đưa bạn thăm quan các điểm nổi tiếng của Hà Nội trong chương trình thăm quan Thủ đô Hà Nội 1 ngày - Ha noi City Tour như: Chùa Trấn Quốc, Lăng Bác khu di tích chùa Một Cột, Đền Ngọc Sơn, Văn Miếu Quốc Tử Giám, Bảo tàng các dân tộc Việt Nam, Làng nghề Bát Tràng,...Phố cổ Hà Nội với 36 Phố Phường./.
Tin khác
Khu Nghỉ Dưỡng Chuồn Chuồn - ​DRAGONFLY Nghĩa Lộ Resort
Khu Nghỉ Dưỡng Chuồn Chuồn - ​DRAGONFLY Nghĩa Lộ Resort

Cùng Your Vacation Travel khám phá khu Resort cao cấp Chuồn Chuồn...

Những hình ảnh thực tế về phòng lưu trú và toàn cảnh của Garrya Mù Cang Chải Resort
Những hình ảnh thực tế về phòng lưu trú và toàn cảnh của Garrya Mù Cang Chải Resort

Hãy cùng Your Vacation Travel khám phá Garrya Mù Cang Chải...

Le Champ- Tu Le Resort Hot spring & spa - Khu nghỉ dưỡng cao cấp đầu tiên và duy nhất ở thiên đường núi bí ẩn Tú Lệ
Le Champ- Tu Le Resort Hot spring & spa - Khu nghỉ dưỡng cao cấp đầu tiên và duy nhất ở thiên đường núi bí ẩn Tú Lệ

Cùng Your Vacation Travel khám phá Le Champ Tú Lệ Hot Spring &...

Le Champ Tú Lệ Resort - Thiên Đường nghỉ dưỡng đầu tiên tại Yên Bái
Le Champ Tú Lệ Resort - Thiên Đường nghỉ dưỡng đầu tiên tại Yên Bái

Cùng Your Vacation Travel khám phá Le Champ Tú Lệ Hot Spring &...

Garrya Mù Cang Chải Resort là khu nghỉ dưỡng 5 sao đầu tiên tại Yên Bái
Garrya Mù Cang Chải Resort là khu nghỉ dưỡng 5 sao đầu tiên tại Yên Bái

Garrya Mù Cang Chải Resort là khu nghỉ dưỡng 5 sao đầu tiên sở...

Review Mù Cang Chải Resort là Resort 5 sao đầu tiên tại Mù Cang Chải Yên Bái
Review Mù Cang Chải Resort là Resort 5 sao đầu tiên tại Mù Cang Chải Yên Bái

Du lịch Kỳ nghỉ của bạn xin giới thiệu Review Mù Cang Chải Resort...